Raport NIK na temat opłat za studia w uczelniach publicznych.

Logo Najwyższej Izby Kontroli
Logo Najwyższej Izby Kontroli

Ustalone przez skontrolowane uczelnie publiczne warunki odpłatności za studia w latach akademickich 2014/2015 i 2015/2016 oraz wysokość i rodzaj opłat pobieranych od studentów za usługi edukacyjne w roku akademickim 2014/2015 nie były w pełni zgodne z przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym – czytamy w podsumowaniu wyników kontroli NIK dotyczącej opłat za studia w publicznych szkołach wyższych.

Zastrzeżenia wzbudziła praktyka zawyżania przez uczelnie opłat związanych z przyjęciem na studia oraz opłat pobieranych w związku z kształceniem prowadzonym na studiach niestacjonarnych. – Ich przyczyną był brak kalkulacji kosztów związanych z procesem rekrutacji i kalkulacji kosztów studiów oraz nierzetelne ich szacowanie. Uczelnie wypełniły ustawowy obowiązek określenia warunków zwalniania z opłat studentów za świadczenie usług edukacyjnych, ale przyjęte przez nie zasady w praktyce ograniczały lub utrudniały studentom możliwość korzystania z tych zwolnień. – podsumowali autorzy raportu.

Co więcej, w dwóch przypadkach, we wzorach umów o warunkach odpłatności za studia niestacjonarne przygotowanych przez uczelnie publiczne znaleziono regulacje ujęte w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. – Dotyczyły one możliwości zmiany wysokości opłat w planowanym okresie studiów o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacji) ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. – wyjaśniają kontrolerzy, ale zastrzegają, że w trakcie kontroli nie stwierdzono przypadku zastosowania tych klauzul w praktyce.

Zwrócono równocześnie uwagę, że niskie wymogi w procesie rekrutacji prowadzą do przyjmowania na studia osób, które nie są w stanie sprostać wymaganiom stawianym w procesie kształcenia na poziomie wyższym, co skutkuje choćby wysokim poziomem skreśleń po pierwszym roku studiów.

W raporcie znajdziemy także uwagi o wydźwięku pozytywnym: Najwyższa Izba Kontroli podkreśliła m. in., że skontrolowane uczelnie na analizowanych kierunkach studiów niestacjonarnych zapewniły warunki kształcenia porównywalne ze studiami stacjonarnymi.

Podsumowanie wyników kontroli opublikowane zostało w serwisie internetowym NIK, podobnie jak pełny tekst raportu.